PENGENALAN
Apakah
yang dimaksudkan dengan taman laut? Berapa banyakkah taman laut yang ada?
Kenapa ia diwujudkan? Beberapa persoalan sering bermain difikiran masyarakat
tentang kebenaran dan juga kewujudan sesebuah taman laut. Menurut kajian, taman
laut bermaksud kawasan perairan laut yang dilindungi oleh akta jabatan laut
bagi melindungi dan memulihara habitat dan kehidupan marin akuatik. Sebanyak 42
pulau di Malaysia telah digazetkan sebagai taman laut dan ianya meliputi 9 buah
negeri di Malaysia. Taman laut yang terbesar di dunia adalah Taman Laut Terumbu
Sawar Besar di Australia iaitu seluas 350000 km2. Kepelbagaian flora
dan fauna di Malaysia telah membuatkan Malaysia diiktiraf sebagai sebuah negara
Mega Biodiversiti di dunia. (Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Awal
80-an sumber perikanan laut telah mengalami penyusutan dan ini telah
menimbulkan kesedaran kepada masyarakat bagi mempertingkatkan sumber perikanan,
kawasan terumbu karang yang merupakan tempat pelindungan kepada hidupan laut
seperti tempat pelindungan, membiak ,mencari makanan dan membesar. Kawasan yang
sering mengalami gangguan ialah kawasan terumbu karang kerana ia mudah terdedah
dengan kesan ancaman semulajadi ataupun manusia. Salah satu langkah yang
dijalankan bagi memulihara hidupan marin ini adalah dengan mewujudkan caj
pemuliharaan. Setiap orang yang memasuki taman laut akan dikenakan caj ini
iaitu sebanyak RM5 untuk dewasa dan RM2 untuk kanak-kanak. Caj pemuliharaan ini
hanya di kecualikan untuk mereka yang bermastautin di kawasan taman laut
sahaja. . (Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia.
PENDAHULUAN
Kajian
mendapati taman laut merupakan kawasan yang melindungi dan memulihara pelbagai
habitat serta marin akuatik disekitarnya. Taman laut merupakan kawasan perairan
laut yang dizonkan sejauh 2 batu nautika dari tikas air surut terendah. Pada
1994, kawasan taman laut telah diwartakan sebagai kawasan larangan untuk
menangkap sebarang hidupan laut. Pada 1983, bekas perdana menteri Y.A.B Tun Dr
Mahathir Mohammad telah mengarahkan Kementerian Pertanian (Jabatan Perikanan)
bagi menubuhkan taman laut namun tidak semua kawasan yang diwartakan, hanya
kawasan yang berpotensi seperti kawasan batu karang dan pembiakan ikan. .
(Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Tujuan
utama penubuhan taman laut di Malaysia adalah bagi melindungi, memulihara dan
menguruskan ekosistem marin terutamanya
terumbu karang serta hidupan flora fauna yang memainkan peranan utama dalam
kestabilan lautan secara keseluruhannya. Selain itu, antara tujuan lain adalah
untuk memelihara ekosistem marin daripada gangguan dan kerosakan untuk kegunaan
generasi yang akan datang. Di samping itu, objektif penubuhan taman laut juga
adalah untuk memupuk kefahaman dan kesedaran di kalangan penduduk Malaysia supaya
melindungi, mengagumi, dan menikmati keindahan khazanah negara. . (Laman Web
Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
“Lautan
merupakan tunjang kepada planet dan ekonomi global” ia merupakan kata-kata
Robert Zoellick, president Bank Dunia. Meskipun begitu, lautan masih
dieksploitasi oleh masyarakat dunia. Pinggir-pinggir laut mengalami hakisan
teruk dan terumbu karang berdepan ancaman kepupusan akibat pencemaran serta
peningkatan suhu. Lautan juga merupakan penyumbang dalam membekalkan oksigen
utama bukan sahaja kepada manusia tetapi kepada seluruh alam. Selain itu,
bakau, terumbu dan tanah lembab bertindak melindungi persisiran pantai daripada
bencana seperti ribut. Justeru itu, penjagaan serta pemuliharaan yang rapi
perlu dilakukan oleh semua pihak bukan sahaja kerajaan tetapi masyarakat
sekeliling terutamanya. . (Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Aktiviti yang
dijalankan.
Taman
laut menjadi kawasan larangan bagi penangkapan ikan tetapi tidak kepada
pengunjung mahupun pelancong. Mereka dapat mengikuti program yang telah
dianjurkan oleh pihak jabatan laut yang mengawal taman laut. Pelbagai aktiviti
dapat dijalankan bagi menarik minat dan memupuk cinta akan laut contohnya kem
terumbu karang, kursus selam skuba, snorkeling dan lain-lain. . (Laman Web
Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Aktiviti
pemeliharaan terumbu karang amat la penting kepada taman laut untuk mengekalkan
keseimbangan di dasar laut. Terumbu karang ialah satu ekosistem marin yang
unik, kompleks dan produktif. Terumbu karang telah wujud sejak dahulu lagi,
malah sudah bertahun-tahun terbina daripada organisma-organisma yang sangat
kecil saiznya. Kebanyakkan terumbu karang telah wujud sejak 25 tahun yang lalu
dan dikawasan terumbu karang kita dapat melihat organismatau hidupan akuatik
yang telah hidup sejak dahulu lagi . Terumbu karang juga merupakan sejenis
hidupan akuatik laut yang hidup di dasar laut yang menjadi tempat pelindungan
dan pembiakan hidupan laut. . (Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Terumbu
karang boleh dijumpai pada kedalaman 46 meter. Kempen terumbu karang yang
dijalankan bertujuan untuk pengekalan dan pemuliharaan terumbu karang kerana
terumbu karang dapat membantu menjadi benteng dan melindungi pantai dari
hentakan ombak yang terlalu kuat. Sebelum pewartaan taman laut, pemeliharaan
terumbu karang mengalami pelbagai masalah seperti penangkapan ikan dikawasan
terumbu karang yang menyebabkan kerosakkan terumbu karang akibat penggunaan
pukat tunda, pencemaran air seperti tumpahan minyak dari kapal-kapal atau
pembuangan sisa dari hotel yang menyebabkan terumbu karang tercemar dan
lain-lain lagi. Oleh sebab itu,pewartaan taman laut ini memberikan impak yang
positif kepada pemeliharaan dan pemuliharaan terumbu karang yang memberi faedah
kepada hidupan laut. . (Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
Selain
itu, aktiviti selam skuba dijalankan untuk memberi kesedaran kepada pengunjung
tentang keindahan yang terdapat di taman laut dan membina sifat sayang akan
taman laut. Walau bagaimanapun, aktiviti selam skuba ini terdedah kepada risiko bahaya. Selaman skuba adalah aktiviti
bawah air yang dilakukan oleh penyelam dengan menggunakan peralatan bekalan
udara yang membenarkan penyelam untuk berada lama di bawah air. Selam skuba
adalah berbeza daripada snorkeling ataupun nama lainnya adalah selaman paras
muka. Snorkeling adalah kegiatan menyelamdengan menggunakan peralatan berupa
topeng selam dan snorkel. Di samping itu, para penyelam akan menggunakan alat
bantu bergerak berupa kaki katak untuk menambah daya dorong pada kaki. Para
pemyelam dapat menikmati keindahan taman laut ketika melakukan selaman. .
(Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
KELEBIHAN
Kelebihan
taman laut mampu membuatkan kita terpukau dan terpesona melihat keindahan yang
ada di dalam laut. Selain terumbu karang, anak-anak ikan atau ikan-ikan kecil
merupakan daya tarikan semulajadi yang berada di taman laut. Ikan-ikan kecil
ini duduk di kawasan terumbu karang. Gabungan ikan-ikan kecil dan terumbu
karang menjadi tarikan semulajadi kepada alam. Ia dapat di lihat di sebalik
biru air laut, dengan cara selam skuba dan snorkeling. Selain dari keindahan
yang di miliki, penjagaan manusia terhadap sumber semulajadi ini adalah amat
penting kerana ia merupakan sumber alam yang terbesar yang menyumbang kepada
ekosistem bumi kita. Tambahan lagi, laut merupakan nisbah terbesar di bumi.
Menurut al-quran nisbahnya adalah 70% dan daratan pula adalah 30%. Justeru itu
anugerah semulajadi tuhan ini tidak boleh di biarkan atau di abaikan. Manusia perlulah
menjaga dah melindungi sumber alam ini dengan seadanya bagi mengekalkan
keindahan dan mengelakkan dari terkena ancaman bahaya seperti tsunami. . (Laman
Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia)
KESIMPULAN
Kesimpulannya,
lautan dan daratan merupakan dua sumber terpenting yang saling berkait antara
satu sama lain. Tanpa air di lautan, daratan di tepian tiada gunanya kerana
semua kehidupan di daratan memerlukan air untuk hidup dan kekal subur. Bumi ini
bukan dicipta untuk manusia rosakkannya, tetapi bumi ini di cipta sebagai
amanah untuk manusia kerjakannya dengan sebaik mungkin dengan cara pemeliharaan
dan juga pemuliharaan. Penjagaan taman laut dan pemuliharaan ekosistemnya
perlulah dijalankan dengan berterusan dan memerlukan kerjasama dari semua pihak
baik yang muda mahupun yang tua tanpa mengira umur. Semua golongan perlulah
bertanggungjawab dan memberikan kerjasama yang padu dalam menjayakan misi
jabatan taman laut bagi memulihara taman laut Malaysia dari di ancam kepupusan.
CARA MENGATASI MASALAH TAMAN LAUT.
Seringkali
pemuliharaan dilakukan dipinggir pantai namun apakah yang akan terjadi
dikawasan dasar laut oleh itu program pemuliharaan perlu dilakukan di kawasan
laut yang merupakan kawasan yang perlu dipulihara kerana ia merupakan sumber
utama. Kebanyakkan aktiviti manusia sering mengancam sumber semula jadi seperti
pukat tunda pembuangan sampah,pengambilan batu karang dan lain-lain perlu
dikawal oleh pihak yang terlibat dan masyarakat itu sendiri.
Menikmati khazanah alam itu tidak salah, namun janganlah
menyalahgunakannya untuk kepentingan diri sendiri dengan cara merosak dan
menggunakannya secara tidak terkawal. Hal ini kerana, ia akan merampas
keindahan dan kedamaian alam yang tersergam indah. Pembangunan yang dijalankan
perlulah dikawal dan dihadkan terutama dikawasan laut kerana ia akan menganggu
pelbagai hidupan laut. Hal ini kerana aktiviti yang dijalankan boleh menyebabkan
pencemaran kepada hidupan laut.
Selain itu,
pemuliharaan rumput laut juga perlu dilakukan di setiap taman laut bagi
mengekalkan ekosistem hidupan laut. Pemuliharaan rumput laut boleh menjadi
habitat kepada spesies dugong di sekitar perairan laut. Seperti mana yang
diketahui, bahawa dugong pada masa kini diancam kepupusan akibat daripada pemburuan
dan kehilangan habitatnya.
Sebagai kesimpulan, pemuliharaan taman laut adalah amat
penting untuk dilakukan oleh semua pihak. Jika taman laut tidak dipulihara dari
sekarang, kemungkinan besar generasi yang akan datang tidak akan mengenali dan
mengecapi apa yang dimaksudkan dengan keindahan taman laut. Pulihara dan
jagalah taman laut kita dengan sebaik mungkin seperti mana kita menjaga diri
kita sendiri.
1407 patah perkataan
RUJUKAN
Azira Manaf, Suhana Saad, Mohd Yusof Hussain.
(2012). Malaysia Jurnal of Society and
Space 8 Issue 6 (49-58).
Laupa Junus. (2015). Konservasi Taman Laut. Utusan online,
diakses pada 30 Oktober 2015 dari http://www.utusan.com.my/sains-teknologi/sains/konservasi-taman-laut-1.135831
(2015), Taman
Laut, Laman Web Rasmi Jabatan Taman Laut Malaysia, diakses pada 30 Oktober
2015 dari http://www.dmpm.nre.gov.my/
No comments:
Post a Comment